Vroege geschiedenis en stichting

Inheemse Australiërs wonen al minstens 40.000 jaar in de regio Melbourne. Toen Europese kolonisten in de 19de eeuw aankwamen, woonden minstens 20.000 Kulin-mensen uit drie verschillende taalgroepen — de Wurundjeri, Boonwurrung en Wathaurong — in het gebied. Het was een belangrijke ontmoetingsplaats voor de clans van de Kulin-natiealliantie en een belangrijke bron van voedsel en water.

De eerste Britse nederzetting in Victoria, toen een deel van de strafkolonie van New South Wales, werd in oktober 1803 door kolonel David Collins opgericht in Sullivan Bay, nabij de huidige Sorrento. Het volgende jaar hebben deze kolonisten zich, door het vermeende gebrek aan middelen, verplaatst naar de deelstaat Van Diemen (de huidige Tasmanie) en de stad Hobart opgericht. Het zou 30 jaar duren voordat er een nieuwe schikking is getroffen.

Een late 19e-eeuwse schilderij van John Batman's verdrag met een groep van westerlingen

In mei en juni 1835 verkende John Batman, een vooraanstaand lid van de Port Phillip Association in Van Diemen's Land, de regio Melbourne en beweerde later te hebben onderhandeld over een aankoop van 600.000 hectare (2.400 km²) met acht westerlingen. Batman koos een locatie op de noordelijke oever van de rivier de Yarra en verklaarde dat "dit de plaats zal zijn voor een dorp" voordat hij terugkeerde naar het Land Van Diemen. In augustus 1835 kwam een andere groep Vandemonische kolonisten in het gebied aan en richtte een nederzetting op de locatie van het huidige Melbourne Immigration Museum. Batman en zijn groep kwamen de volgende maand aan en uiteindelijk stemden de twee groepen in met een gezamenlijke schikking, oorspronkelijk bekend onder de naam Dootigala.

Het Verdrag van Batman met de Aborigines werd nietig verklaard door Richard Bourke, de gouverneur van New South Wales (die destijds het gehele oostelijke deel van het Australische vasteland bestuurde), met een vergoeding die aan de leden van de vereniging werd betaald. In 1836 kondigde Bourke de stad aan als administratief hoofdstad van het district Port Phillip in New South Wales en gaf hij in 1837 opdracht tot het eerste plan voor de stadsindeling, het Hoddle Grid. Op 10 april 1837 heette gouverneur Richard Bourke, kort bekend als Batmania, de nederzetting Melbourne, na de Britse premier William Lamb, tweede Viscount Melbourne, die als zetel had Melbourne Hall in de marktstad Melbourne, Derbyshire. Dat jaar is het postkantoor van de schikking officieel met die naam geopend.

Tussen 1836 en 1842 werden Victoriaanse Aboriginal-groepen grotendeels door Europese kolonisten van hun grond beroofd. In januari 1844 zouden er 675 Aboriginals zijn die in de kampen van de inktvis in Melbourne verblijven. Het Britse koloniale bureau heeft in 1839 vijf Aboriginal Protectors benoemd voor de aboriginals van Victoria, maar hun werk werd tenietgedaan door een grondbeleid dat de krakers bevoordeelde die Aboriginal-land in handen kregen. Tegen 1845 hadden minder dan 240 rijke Europeanen alle pastorale vergunningen die in Victoria werden afgegeven en werden ze voor generaties in Victoria een sterke politieke en economische kracht.

Brief van Koningin Victoria, afgegeven op 25 juni 1847, verklaarde Melbourne tot stad. Op 1 juli 1851 werd het district Port Phillip van New South Wales gescheiden om de kolonie van Victoria te worden, met Melbourne als hoofdstad.

Victoriaanse goudhaai

De "Canvas Town" van Zuid-Melbourne bood tijdelijke huisvesting aan voor de duizenden migranten die elke week aankwamen tijdens de goudkoorts van de jaren vijftig.

Een grote menigte buiten het Victoriaanse Hooggerechtshof, die de vrijlating van de Eureka-rebellen in 1855 vierde

De goudontdekking in Victoria in midden 1851 leidde tot een goudkoorts, en Melbourne, de belangrijkste haven van de kolonie, kreeg een snelle groei. Binnen enkele maanden was de bevolking van de stad bijna verdubbeld van 25.000 tot 40.000 inwoners. De exponentiële groei was het gevolg en in 1865 had Melbourne Sydney ingehaald als de dichtstbevolkte stad van Australië.

Een instroom van interkoloniale en internationale migranten, met name uit Europa en China, heeft geleid tot het ontstaan van sloppenwijken, waaronder China en een tijdelijke tentenkamp aan de zuidelijke oevers van de Yarra. In de nasleep van de Eureka-opstand van 1854 heeft massale publieke steun voor de benarde situatie van de mijnwerkers geleid tot grote politieke veranderingen in de kolonie, waaronder verbeteringen in de arbeidsomstandigheden in de mijnbouw, de landbouw, de industrie en andere plaatselijke industrieën. Minstens twintig nationaliteiten namen deel aan de opstand, wat een indicatie was van de immigratiestromen die destijds plaatsvonden.

Met de rijkdom die uit de goudkoorts en de daaruit voortvloeiende behoefte aan openbare gebouwen is ontstaan, is al snel een programma van grote civiele opbouw op gang gekomen. In de jaren 1850 en 1860 begon het Parlement, het Schatkistgebouw, de Oude Melbourne-gevangenis, Victoria Barracks, de staatsbibliotheek, de Universiteit van Melbourne, het General Post Office, Customs House, de Melbourne Town Hall, St Patrick's-kathedraal, hoewel vele decennia onvoltooid bleven, met enkele nog niet voltooid vanaf 20 18.

De indeling van de binnenste buitenwijken op een grotendeels eenmijlsrasterpatroon, doorgesneden door brede radiale boulevards en parklanden rond de centrale stad, werd in de jaren 1850 en 1860 grotendeels vastgesteld. Deze gebieden vulden zich snel met de alomtegenwoordige terrashuizen, met losstaande huizen en grote wonden, terwijl sommige van de grote wegen zich ontwikkelden als winkelstraten. Melbourne werd al snel een belangrijk financieel centrum, waar verschillende banken gevestigd waren, de Royal Mint en (in 1861) de eerste beurs van Australië. In 1855 kreeg de Melbourne Cricket Club het bezit van zijn inmiddels beroemde grond, de MCG. De leden van de voetbalclub Melbourne hebben het Australische voetbal in 1859 gecodificeerd en in 1861 vond de eerste wedstrijd van de Melbourne Cup plaats. Melbourne verwierf in 1864 haar eerste openbare monument, het beeld Burke en Wills.

Met de goudkoorts die in 1860 grotendeels voorbij was, bleef Melbourne groeien dankzij de voortdurende goudwinning, de belangrijkste haven voor de export van landbouwproducten uit Victoria (met name wol) en een zich ontwikkelende productiesector die tegen hoge tarieven wordt beschermd. Een uitgebreid radiaal spoorwegnet dat zich vanaf het einde van de jaren 1850 op het platteland verspreidde. De bouw begon in de jaren '60 en '70 met andere grote openbare gebouwen, zoals het Hooggerechtshof, het regeringsgebouw en de Koningin Victoria-markt. De centrale stad was vol met winkels en kantoren, werkplaatsen en magazijnen. Grote banken en hotels stonden voor de hoofdstraten, met mooie torenhuizen in het oosten van Collins Street, in tegenstelling tot kleine huisjes in de straten. De Aboriginal-populatie bleef dalen, met een geschatte totale afname van 80% tegen 1863, voornamelijk als gevolg van geïntroduceerde ziekten (met name pokken), grensgeweld en het wegwerpen van hun land.

Boomgaarden en sprint

Collins Street bekleed met gebouwen uit het tijdperk van de "Marvelous Melbourne"

De jaren tachtig zagen een buitengewone groei: het consumentenvertrouwen , de gemakkelijke toegang tot krediet en de sterke stijgingen van de grondprijzen hebben tot een enorme bouwsector geleid . Tijdens deze 'landboom' werd Melbourne de rijkste stad ter wereld, en de op één na grootste (na Londen) in het Britse Rijk.

Het decennium begon met de internationale tentoonstelling Melbourne in 1880, die werd gehouden in het grote doelgerichte tentoonstellingsgebouw. Dat jaar werd er een telefoongesprek opgezet, en de basis van St Paul's werd gelegd. In 1881 werd elektrisch licht op de Oosterse markt geïnstalleerd en in 1882 was er een productie-installatie die 2000 gloeilampen kon leveren. Het kabelbaansysteem van Melbourne werd in 1885 geopend en werd in 1890 een van de meest uitgebreide systemen ter wereld.

In 1885 bezocht de Engelse journalist George Augustus Henry Sala de uitdrukking "Marvelous Melbourne", die lang in de 20e eeuw bleef steken en verwijst naar de opulentie en energie van de jaren tachtig, toen grote commerciële gebouwen, grote hotels, banken, koffiepaleizen, terraciale huisvesting en palatale wonden in de stad toenamen. De bouw van een hydraulische installatie in 1887 maakte de lokale productie van liften mogelijk, met als gevolg de eerste bouw van hoogstaande gebouwen zoals het APA-gebouw van 12 verdiepingen, die na voltooiing in 1889 tot de grootste commerciële gebouwen ter wereld behoorden. In deze periode is ook een groot spoorwegnet uitgebreid.

Melbourne's landboom bereikte een hoogtepunt in 1888, het jaar waarin het de honderdjarige tentoonstelling organiseerde. Een brash boosterisme dat Melbourne in die tijd had getypeerd, eindigde begin jaren negentig met een ernstige economische depressie, waardoor de lokale financiële en onroerendgoedindustrie in een periode van chaos terechtkwam. Zestien kleine "grondbanken" en bouwverenigingen storten in elkaar en 133 vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid gingen failliet. De financiële crisis in Melbourne heeft bijgedragen tot de economische neergang in Australië in de jaren negentig en de Australische bankencrisis in 1893. De gevolgen van de depressie voor de stad waren diepgaand, met vrijwel geen nieuwe constructie tot eind jaren negentig.

De facto kapitaal van Australië

The Big Picture, de opening van het eerste parlement van Australië op 9 mei 1901, geschilderd door Tom Roberts

Op 1 januari 1901 werd Melbourne, ten tijde van de Australische federatie, de zetel van de regering van de federatie. Het eerste federale parlement werd op 9 mei 1901 bijeengeroepen in het Royal Exhibition Building, en verhuisde vervolgens naar het Victoriaanse parlement, waar het was gevestigd tot 1927, toen het naar Canberra werd overgebracht. De gouverneur-generaal van Australië woonde tot 1930 in Melbourne in het regeringsgebouw en veel grote nationale instellingen bleven in Melbourne tot ver in de twintigste eeuw.

Periode na de oorlog

In de onmiddellijke jaren na de Tweede Wereldoorlog groeide Melbourne snel en de groei ervan werd versterkt door de naoorlogse immigratie naar Australië, voornamelijk vanuit Zuid-Europa en het Middellandse-Zeegebied. Terwijl het "Paris End" van Collins Street Melbourne's boutique shopping en open-air café culturen begon, werd het stadscentrum door velen gezien als stale—het droeve domein van kantoormedewerkers—iets dat John Brack in zijn beroemde schilderij Collins St., 17.00 uur (1955) uitdrukte. Tot de 21ste eeuw werd Melbourne beschouwd als het "industriële hart" van Australië.

ICI House, een symbool van vooruitgang en moderniteit in de naoorlogse Melbourne

In 1958 werden de hoogtemaxima in het VBD opgeheven, na de bouw van het ICI-huis, waardoor de skyline van de stad werd getransformeerd door de invoering van wolkenkrabbers. De expansie van de voorstad werd vervolgens versterkt, door nieuwe binnenmallen, die beginnen met het winkelcentrum van Chadstone. In de naoorlogse periode werd ook een belangrijke vernieuwing van het CBD en de St Kilda Road waargenomen, waardoor de stad aanzienlijk werd gemoderniseerd. Nieuwe brandvoorschriften en herontwikkeling zagen het grootste deel van de grotere CBD-gebouwen van vóór de oorlog door een beleid van facadisme verwoest of gedeeltelijk behouden. Veel van de grotere voorstedelijke wonden uit het boem-tijdperk werden ook gesloopt of onderverdeeld.

Om de tendens naar lage dichtheid in de voorstad te keren, begon de regering een reeks controversiële projecten voor openbare huisvesting in de binnenstad door de Housing Commission van Victoria, die resulteerden in de sloop van vele wijken en een wildgroei van torens met een hoge opkomst. In latere jaren, met de snelle toename van het eigenaarschap van motorvoertuigen, versnelden de investeringen in snelwegen en snelwegen de uitwijkwildgroei en de afnemende binnenstedelijke bevolking aanzienlijk. De regering-Bolte heeft getracht de modernisering van Melbourne snel te bespoedigen. Grote wegenprojecten, zoals de aanpassing van de St Kilda Junction, de verbreding van Hoddle Street en het uitgebreide vervoersplan van Melbourne uit 1969, hebben het gezicht van de stad veranderd in een omgeving waarin de auto gedomineerd is.

De Australische financiële en mijnbouwers in de jaren 1969 en 1970 hebben geleid tot de vestiging van het hoofdkantoor van een groot aantal grote ondernemingen (onder andere BHP Billiton en Rio Tinto) in de stad. Nauru's destijds bloeiende economie resulteerde in een aantal ambitieuze investeringen in Melbourne, zoals het Nauru House. Melbourne bleef het belangrijkste bedrijfs- en financiële centrum van Australië tot het einde van de jaren zeventig, toen het dit primaat voor Sydney begon te verliezen.

Melbourne ondervond een economische neergang tussen 1989 en 1992, na de ineenstorting van een aantal plaatselijke financiële instellingen. In 1992 startte de nieuw gekozen Kenietregering een campagne om de economie nieuw leven in te blazen met een agressieve ontwikkelingscampagne voor openbare werken, gekoppeld aan de promotie van de stad als toeristische bestemming, waarbij de nadruk lag op grote evenementen en sporttoerisme. Tijdens deze periode verhuisde de Grote Prijs van Australië naar Melbourne van Adelaide. Tot de grote projecten behoorden de bouw van een nieuwe faciliteit voor het Museum Melbourne, het Federatieplein, het tentoonstellings- en congrescentrum Melbourne, het krooncasino en de snelweg CityLink. Andere strategieën waren de privatisering van een aantal diensten van Melbourne, met inbegrip van energie en openbaar vervoer, en een vermindering van de financiering van openbare diensten zoals gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur voor openbaar vervoer.

Contemmodern Melbourne

Sinds het midden van de jaren negentig heeft Melbourne een aanzienlijke groei van de bevolking en de werkgelegenheid doorgemaakt. Er zijn aanzienlijke internationale investeringen gedaan in de sectoren en de vastgoedmarkt van de stad. In gebieden als Southbank, Port Melbourne, Melbourne Docklands en meer recentelijk South Wharf is de stad in grote binnensteden vernieuwd. Melbourne heeft van 2001 tot 2004 de hoogste bevolkingsgroei en economische groei van een Australische hoofdstad doorgemaakt.

Vanaf 2006 breidde de groei van de stad zich uit tot "groene wiggen" en verder dan de stedelijke groeigrens van de stad. Verwachtingen dat de bevolking van de stad 5 miljoen mensen bereikte, hebben de overheid ertoe aangezet de groeigrens in 2008 te herzien als onderdeel van de strategie Melbourne @ Five Million. In 2009 was Melbourne minder getroffen door de financiële crisis van eind 2000 dan andere Australische steden. Op dat moment werden er in Melbourne meer nieuwe banen gecreëerd dan in welke andere Australische stad dan ook — bijna net zo veel als de volgende twee snelst groeiende steden, Brisbane en Perth, samen, en de vastgoedmarkt van Melbourne bleef zeer geprijsd, wat resulteerde in historisch hoge vastgoedprijzen en wijdverbreide huurstijgingen. In 2020 werd Melbourne geclassificeerd als een Alpha-stad door het Globalization and World Cities Research Network.

Een panoramisch beeld van de Schyline van de Doklands en de stad van Waterfront City, kijkend over de haven van Victoria

Kaart van de stedelijke gebieden Melbourne en Geelong

Melbourne ligt in het zuidoosten van het vasteland van Australië, in de staat Victoria. Geologisch, wordt het voortgebouwd op de samenvloeiing van Quaternary lava stromen naar het westen, Siluriaanse modemstenen naar het oosten, en de zandaccumulatie van Holocene naar het zuidoosten langs Port Phillip. De zuidoostelijke buitenwijken bevinden zich op de fout van Selwyn die de berg Martha en Cranbourne overtreft.

Melbourne strekt zich over de Yarra-rivier uit tot de Yarra-vallei en de Dandenong-Ranges in het oosten. Het reikt noordwaarts door de slopende bushlandvalleien van de zijrivieren van Yarra — Moonee Ponds Creek (naar de luchthaven van Tullamarine), Merri Creek, Darebin Creek en Plenty—tot de buitenste routes van Craigieburn en Whittlesea voor de voorstedelijke groei.

De stad bereikt het zuidoosten door Dandenong tot aan de groeicorridor van Pakenham naar West-Gippsland, en zuidwaarts door de vallei van Dandenong Creek en de stad Frankston. In het westen strekt het zich uit langs de Maribyrnong-rivier en zijn bijrivieren noordwaarts naar Sunbury en de voetpels van de Macedonische Range, en langs het platte vulkanische platte land naar Melton in het westen, Werribee aan de zijkant van de granietrib van de Yangs ten zuidwesten van het VBD. De Little River, en het township van dezelfde naam, markeert de grens tussen Melbourne en de naburige Geelong stad.

Melbourne's belangrijkste badstranden bevinden zich in de verschillende voorsteden langs de kust van Port Phillip Bay, in gebieden als Port Melbourne, Albert Park, St Kilda, Elwood, Brighton, Sandringham, Mentone, Frankston, Altona, Williamstown en Werribee South. De dichtstbijzijnde stranden zijn 85 km (53 mi) ten zuiden van de CBD Melbourne in de achterstranden van Rye, Sorrento en Portsea.

Klimaat

Baden dozen bij Brighton Beach na een herfststorm. Melbourne zou "vier seizoenen in één dag" hebben als gevolg van het veranderlijke weer.

Melbourne heeft een gematigd oceaanklimaat (Köppen klimaatclassificatie Cfb) met warme tot hete zomers en zachte winters. Melbourne is bekend om zijn veranderlijke weersomstandigheden, vooral omdat het zich bevindt op de grens van het hete binnenland en de koele zuidelijke oceaan. Dit temperatuurverschil is het meest uitgesproken in de lente- en zomermaanden en kan tot sterke koude fronten leiden. Deze koudefronten kunnen verantwoordelijk zijn voor verschillende vormen van zwaar weer, van walvissen tot onweer en hagelbuien, grote temperatuurdalingen en zware regenval. Winters zijn echter meestal zeer stabiel, maar nogal vochtig en vaak troebel.

Port Phillip is vaak warmer dan de omringende oceanen en/of de landmassa, met name in de lente en de herfst; dit kan een " baai - effect " instellen dat vergelijkbaar is met het " meer - effect " dat wordt gezien in koudere klimaten waar de douches in de buurt van de baai worden verscherpt . Relatief smalle stromen zware douches kunnen vaak gedurende langere tijd dezelfde plaatsen (meestal de oostelijke buitenwijken) aantasten, terwijl de rest van Melbourne en omringingen droog blijft. Over het geheel genomen is Melbourne, door de regenschaduw van de Otway Ranges, niettemin droger dan gemiddeld voor het zuiden van Victoria. Binnen de stad en omstreken varieert de neerslag sterk, van ongeveer 425 mm (17 mm) bij de Little River tot 1250 mm (49 mm) aan de oostrand van Gembrook. Melbourne ontvangt 48,6 duidelijke dagen per jaar. De dauwpunttemperaturen in de zomer variëren van 9,5 tot 11,7 °C (49,1 tot 53,1 °F).

Melbourne is ook vatbaar voor geïsoleerde convectieve douches die zich vormen wanneer een koude pool de staat oversteekt, vooral wanneer er sprake is van aanzienlijke overdag verwarming. Deze douches zijn vaak zwaar en kunnen hagel, vierkant en aanzienlijke temperatuurdalingen omvatten, maar ze passeren vaak heel snel met een snelle ontginningstendens naar zonnig en relatief rustig weer en de temperatuur stijgt terug naar wat ze voor de douche waren. Dit kan gebeuren in de ruimte van minuten en kan vele malen per dag worden herhaald, waardoor Melbourne de reputatie krijgt dat het "vier seizoenen in één dag" heeft, een uitdrukking die deel uitmaakt van de plaatselijke populaire cultuur. De laagste geregistreerde temperatuur bedraagt op 21 juli 1869 -2,8 °C (27,0 °F). Op 7 februari 2009 bedroeg de hoogste temperatuur in de stad Melbourne 46,4 °C (115,5 °F). Terwijl sneeuw af en toe op hogere hoogte in de rand van de stad wordt gezien, is het sinds 1986 niet meer geregistreerd in het Central Business District.

De gemiddelde temperatuur van de zee varieert van 14,6 °C (58,3 °F) in september tot 18,8 °C (65,8 °F) in februari; bij Port Melbourne is het gemiddelde zeetemperatuurbereik hetzelfde.

Het CBD van Melbourne omvat Southbank (links) en het Hoddle Grid (rechts), gescheiden door de rivier de Yarra.

Het stedelijk gebied van Melbourne is ongeveer 2.453 km², iets groter dan dat van Londen en Mexico City, terwijl het metropolitane gebied 9.993 km² (3.858 m²) groter is dan Jakarta (7.063 km²), maar kleiner dan New York City (bij 11,875 km²). Het Hoddle Grid, een stratenraster van ongeveer 1 op ¹/₂ km (0,62 op 0,31 m), vormt de kern van het centrale zakendistrict van Melbourne (CBD). De zuidrand van het net bevindt zich op de rivier de Yarra. Recentere kantoor-, commerciële en publieke ontwikkelingen in de aangrenzende districten Southbank en Docklands hebben deze gebieden in het kader van het CBD in alle opzichten uitgebreid. Een bijproduct van de lay-out van CBD is zijn netwerk van wegen en arcades, zoals Blok Arcade en Royal Arcade.

Het CBD van Melbourne heeft, in vergelijking met andere Australische steden, onbeperkte hoogten. Als gevolg daarvan is het het dichtstbevolkte gebied van Australië geworden met ongeveer 19.500 inwoners per vierkante kilometer, waar meer wolkenkrabbers wonen dan welke andere Australische stad dan ook, met als hoogste Australië 108, in Southbank. Melbourne's jongste geplande wolkenkrabber, Southbank By Beulah (ook wel "groene ruggengraat" genoemd), is onlangs goedgekeurd voor de bouw en zal tegen 2025 de grootste structuur in Australië zijn.

Het VBD en de omheiningen bevatten ook veel belangrijke historische gebouwen zoals het Royal Exhibition Building, het Melbourne Town Hall en het Parliament House. Hoewel het gebied wordt omschreven als het centrum, is het eigenlijk niet het demografische centrum van Melbourne, vanwege een stedelijke wildgroei in het zuidoosten, waarbij het demografisch centrum zich in Glen Iris bevindt. Melbourne is typerend voor Australische hoofdsteden in die zin dat het zich na de eeuwwisseling uitbreidde met de onderliggende notie van een "kwart hectare thuis en tuin" voor elke familie, die vaak ter plekke de Australische droom wordt genoemd. Dit leidde, in combinatie met de populariteit van de particuliere auto na 1945, tot de autocentrische stedelijke structuur die nu in de midden- en buitenwijken aanwezig is. Een groot deel van de metropolitane Melbourne wordt dan ook gekenmerkt door een wildgroei met lage dichtheid, terwijl de binnenstedelijke gebieden in het centrum voornamelijk middelgrote, op doortocht gerichte stedelijke vormen hebben. Het stadscentrum, Docklands, St. Kilda Road en Southbank beschikken over gebieden met hoge dichtheid.

Melbourne wordt vaak de Australische tuinstad genoemd, en de staat Victoria was ooit bekend als de tuinstaat. Er is een overvloed aan parken en tuinen in Melbourne, een groot aantal dicht bij het CBD met een verscheidenheid aan gangbare en zeldzame plantensoorten tussen landbeschaafde vistas, voetgangersroutes en met bomen beklede paden. Melbourne's parken worden vaak beschouwd als de beste openbare parken in alle grote steden van Australië. Er zijn ook veel parken in de omringende buitenwijken van Melbourne, zoals in de gemeenten Stonnington, Boroondara en Port Phillip, ten zuidoosten van het centrale zakendistrict. Er zijn verschillende nationale parken aangewezen rond het stedelijke gebied van Melbourne, waaronder het Nationaal Park Mornington Peninsula, het Nationaal Park van de havenhoofden voor de zeevaart en het Nationaal Park van de Puntpees in het zuidoosten, het Nationaal Park van de Organische Pijpen in het noorden en het Nationaal Park van Dandenong Ranges in het oosten. Er zijn ook een aantal belangrijke staatsparken buiten Melbourne. Het uitgestrekte gebied van de stad Melbourne is formeel onderverdeeld in honderden buitenwijken (voor adresseringsdoeleinden en postdiensten), en wordt beheerd als gemeentelijke gebieden waarvan er 31 zich in het metropolitane gebied bevinden.

Huisvesting

De terrassenhuizen van de "Melbourne Style" zijn in de binnenste buitenwijken gebruikelijk en hebben een verrijking ondergaan.

Melbourne beschikt over een minimale openbare woning en een grote vraag naar huurwoningen, die voor sommigen onbetaalbaar wordt. Openbare huisvesting wordt gewoonlijk verstrekt door de huisvestingscommissie van Victoria, en werkt in het kader van de overeenkomst tussen het Gemenebest en de staat inzake huisvesting, waarbij de federale overheid en de deelstaatoverheid woningfinanciering verstrekken.

Melbourne kent een hoge bevolkingsgroei, die een hoge vraag naar huisvesting veroorzaakt. Deze huizenboom heeft de huizenprijzen en -huren doen stijgen, evenals de beschikbaarheid van alle soorten huisvesting. In de buitenwijken van Melbourne vindt regelmatig onderverdelingen plaats, waarbij talrijke ontwikkelaars hun huis- en landpakketten aanbieden. Na de publicatie van Melbourne 2030 in 2002 heeft het planningsbeleid de ontwikkeling van middelgrote dichtheid en hoge dichtheid in bestaande gebieden met een betere toegang tot openbaar vervoer en andere diensten echter bevorderd. De voorsteden van Melbourne in het midden- en buitenring hebben een aanzienlijke herontwikkeling van de oude industrieterreinen gezien.

Victoriaanse oergebouwen op Collins Street, geconserveerd door skyscrapers terug te plaatsen van de straat

Aan de achterkant van de goudkoorts van de jaren 1850 en de landboom van 1880 werd Melbourne beroemd als een van de grote steden uit het Victoriaanse tijdperk ter wereld, een reputatie die voortduurt vanwege de uiteenlopende Victoriaanse architectuur. In de binnenste buitenwijken, zoals Carlton, East Melbourne en South Melbourne, zijn hoge concentraties van goed bewaarde Victoriaanse gebouwen te vinden. Uitstekende voorbeelden van het Victoriaanse erfgoed van Melbourne zijn het Royal Exhibition Building op de Werelderfgoedlijst (1880), het General Post Office (1867), Hotel Windsor (1884) en de Block Arcade (1891). Zeer weinig resten van de pre-goudspruitarchitectuur van Melbourne; De St James Old Cathedral (1839) en de St Francis' Church (1845) behoren tot de weinige voorbeelden die nog in het CBD zijn opgenomen. Veel van de Victoriaanse boom-time mijlpalen van het CBD werden ook vernietigd in de decennia na de Tweede Wereldoorlog, waaronder het Federale Koffiepaleis (1888) en het APA-gebouw (1889), een van de vroegste wolkenkrabbers na voltooiing. Inmiddels zijn lijsten van erfgoed en overlays van het erfgoed ingevoerd om te voorkomen dat de historische structuur van de stad nog verder verloren gaat.

Melbourne is de thuisbasis van 61 wolkenkrabbers, de twee grootste zijn Eureka Tower (links) en Australia 108 (rechts), het enige 100-verdiepingsgebouw van het zuidelijk halfrond.

De stad is ook voorzien van het herdenkingsgebaar, dat is gebouwd als herdenkingsmonument voor de mannen en vrouwen van Victoria die in de Eerste Wereldoorlog hebben gediend en dat nu een herdenkingsmonument is voor alle Australiërs die in oorlog hebben gediend.

De woonarchitectuur wordt niet gedefinieerd door één architectonische stijl, maar door een eclectische mix van grote McMansion-achtige huizen (met name in gebieden waar stedelijke wildgroei plaatsvindt), appartementengebouwen, condooms en huizen die over het algemeen kenmerkend zijn voor de binnensteden met een middelhoge dichtheid. Vrije woningen met relatief grote tuinen zijn misschien wel het meest voorkomende type woningen buiten de binnenstad Melbourne. Victoriaanse terraciale woningen, stadhuizen en historische Italianaten, de heropleving van Tudor en de neo-Georgische wonden komen allemaal voor in binnensteden zoals Carlton, Fitzroy en verder in voorstedelijke enclaves als Toorak.

Prinses Theater, gevestigd in het East End Theater District van Melbourne in 1854, is het oudste theater van het vasteland van Australië dat voortdurend opereert.

Melbourne wordt vaak de Australische culturele hoofdstad genoemd en wordt wereldwijd erkend als centrum van sport, muziek, theater, humor, kunst, literatuur, film en televisie. Voor een groot deel van de jaren 2010 bekleedde het de hoogste positie in de lijst van de meest leefbare steden van de wereld van de Economist Intelligence Unit, deels door zijn culturele kenmerken.

De stad viert een breed scala aan jaarlijkse culturele evenementen en festivals van allerlei aard, waaronder het Melbourne International Arts Festival, het Melbourne International Comedy Festival, het Melbourne Fringe Festival en Moomba, het grootste gratis gemeenschapfestival van Australië.

De Staatsbibliotheek van Victoria, opgericht in 1854, is een van de oudste gratis openbare bibliotheken ter wereld en sinds 2018 de vierde meest bezochte bibliotheek ter wereld. Tussen de goudkoorts en de crash van 1890 was Melbourne de literaire hoofdstad van Australië, die Henry Kendall beroemd noemde als "die wilde bleekbohemia ten zuiden van de Murray". Op dat moment produceerden schrijvers en dichters uit Melbourne Marcus Clarke, Adam Lindsay Gordon en Rolf Boldrewood klassieke visioenen van het koloniale leven. Fergus Hume's The Mystery of a Hansom Cab (1886), de snelst-verkopende misdaadroman van de tijd, staat in Melbourne, net als het Australische beste boek van poëzie, C. J. Dennis' The Sangen of a Sentimental Bloke (1915). De auteurs van de moderne Melbourne die bekroonde boeken in de stad hebben geschreven, zijn Peter Carey, Helen Garner en Christos Tsiolkas. Melbourne heeft het breedste aanbod van boekwinkels in Australië en de grootste uitgeverijsector van het land. De stad is ook de thuisbasis van het Melbourne Writers Festival en organiseert de Victoriaanse Premier's Literary Awards. In 2008 werd het de tweede stad die een Unesco City of Literature werd genoemd.

Het netwerk van paden en schaden in de binnenstad is bekend om zijn bars, straatkunst en koffiecultuur en is een populaire culturele attractie.

Ray Lawler's spel Summer of the zeventiende Doll is in Carlton gezet en in 1955 ontworteld, het jaar dat Edna Everage, het huisvrouw-personage van Barry Humphries, voor het eerst op het podium verscheen, beide met internationale belangstelling voor het Australische theater. Melbourne's East End Theater District staat bekend om zijn Victoriaanse theaters, zoals het Athenaeum, Hare Majesteit en de Prinses, het Forum en het Regent. Andere theaters die op de lijst van erfgoed staan, zijn de kunstdecolandmerken The Capitol and St Kilda's Palais Theater, het grootste theater van Australië met een capaciteit van 3.000 mensen. Het Arts Precinct in Southbank is de thuisbasis van het Arts Center Melbourne (dat het State Theater en Hamer Hall omvat), het Melbourne Overweging Center en het Southbank Theater, de thuisbasis van de Melbourne Theater Company, het oudste professionele theaterbedrijf van Australië. Het Australische ballet, Opera Australia en Melbourne Symphony Orchestra zijn ook in het district gevestigd.

Melbourne wordt "de levende muziekhoofdstad van de wereld" genoemd; uit een studie bleek dat het meer muzieksites per hoofd van de bevolking heeft dan welke andere stad in de wereld ook , met 17 , 5 miljoen patroonbezoeken aan 553 locaties in 2016 . De Sidney Myer Music Bowl in Kings Domain organiseerde de grootste menigte ooit voor een muziekconcert in Australië toen naar schatting 200.000 aanwezigen Melbourne-band The Seekers zagen in 1967. De Countdown van Melbourne tussen 1974 en 1987 hielp de loopbaan van Crowded House, Men at Work en Kylie Minogue, onder andere plaatselijke acties. In Melbourne bloeden zich eind jaren zeventig verschillende postpunkscènes, waaronder de Fitzroy-scene Little Band en de Sint Kilda scène, gecentreerd op de Crystal Ballroom, met leden van respectievelijk Dead Can Dance en Nick Cave en the Bad Seeds. Recentere onafhankelijke acties van Melbourne om wereldwijde erkenning te verkrijgen zijn onder meer de Avalanches, Gotye en King Gizzard en de Lizard Wizard. Melbourne wordt ook beschouwd als een centrum van EDM en leent zijn naam aan het genre Melbourne Bounce en de dansstijl Melbourne Shuffle, die beide uit de ondergrondse ravesfeer van de stad zijn ontstaan.

Nationale Galerij Victoria

De National Gallery in Victoria, opgericht in 1861, is het oudste en grootste kunstmuseum van Australië. Verschillende kunstbewegingen zijn afkomstig uit Melbourne, de meest bekende Heidelberg School of impressonists, genoemd naar een voorstad waar ze in de jaren tachtig gekampeerd hebben om en plein air te schilderen. Tijdens de interoorlogsperiode kwamen de Australische tonalisten naar voren, gevolgd door de Angry Penguins, een groep avant-garde schilders die verbleven op een zuivelboerderij in Bulleen, nu het Heide Museum of Modern Art. De stad is ook thuis in het Australische Centrum voor hedendaagse Kunst. Sinds het begin van de jaren 2000 is de straatkunst van Melbourne internationaal bekend geworden en een belangrijke kaart voor hedendaagse kunst toeristen, met "laneway galleries" zoals Hosier Lane die meer Instagram hashtags aantrekken dan sommige traditionele attracties van de stad, zoals de dierentuin van Melbourne.

Een kwart eeuw na de executie van bushranger Ned Kelly op Old Melbourne Jail, produceerde de Melbourne The Story of the Kelly Gang (1906), 's werelds eerste beschrijvende film over de eigenschapengte, die in bovengenoemd Athenaeum werd gelanceerd en de eerste bioscoopboom van Australië aanwakkerde. Melbourne bleef tot het midden van de jaren 1910 wereldleider op het gebied van filmproductie, toen diverse factoren, waaronder een verbod op bushranger-films, bijdroegen tot een decennialange achteruitgang van de sector. Een opmerkelijke filmopname in Melbourne tijdens deze meeuw was op de strand (1959). Melbourne filmmakers leidden de Australian Film Revival met ockerkomedies zoals Stork (1971) en Alvin Purple (1973). Andere films die in Melbourne zijn gemaakt, zijn Mad Max (1979), Romper Stomper (1992), Chopper (2000) en Animal Kingdom (2010). Het internationale filmfestival van Melbourne begon in 1952 en is een van de oudste filmfestivals ter wereld. De AACTA Awards, de Australische prijzen voor het beste scherm, werden in 1958 door het festival geopend. Melbourne is ook woonachtig in Docklands Studios Melbourne (het grootste film- en televisiestudio complex van de stad), het Australian Centre for the Moving Image en het hoofdkantoor van Village Roadshow Pictures, het grootste filmproductiebedrijf van Australië.

Sport

Het beeld op de MCG van Australian rules football stichter Tom Wills die een voetbalwedstrijd van 1858 in omloop bracht. De eerste spelen van Australische regels werden gespeeld in aangrenzende parklanden.

Melbourne presenteert de Australian Open, de eerste van vier jaarlijkse Grand Slam-tennistoernooien.

Melbourne wordt al lang beschouwd als het Australische sportkapitaal vanwege de rol die het heeft gespeeld in de ontwikkeling van de Australische sport, de verscheidenheid en kwaliteit van zijn sportevenementen en sportaccommodaties, en de hoge aantallen toeschouwers en deelnemers. In de stad zijn ook 27 professionele sportteams gevestigd die op nationaal niveau concurreren, het meest van elke Australische stad. De sportieve reputatie van Melbourne werd in 2016 erkend, toen de Ultimate Sports City Awards in Zwitserland, nadat ze driemaal om de twee jaar de hoogste sportstad ter wereld waren, de Sports City of the Decade noemden.

De stad heeft een aantal belangrijke internationale sportevenementen georganiseerd, met name de Olympische zomerspelen van 1956, de eerste Olympische Spelen buiten Europa en de Verenigde Staten. Melbourne was tevens gastheer van de Gemenebestspelen van 2006 en heeft een aantal belangrijke jaarlijkse internationale evenementen georganiseerd, waaronder de Australian Open, de eerste van de vier Grand Slam-tennistoernooien. De Melbourne Cup, die in 1861 voor het eerst werd gehouden en in 1873 werd uitgeroepen tot een officiële feestdag voor alle Melburniërs, is de rijkste paardenrace ter wereld, de zogenaamde "race die een natie tegenhoudt". De Grand Prix Formule 1 van Australië wordt sinds 1996 gehouden in de Albert Park Circuit.

Cricket was een van de eerste sporten die in Melbourne werden georganiseerd, waarbij de Melbourne Cricket Club zich binnen drie jaar na de nederzetting vormde. De club beheert de 100.000 capaciteit Melbourne Cricket Ground (MCG). De MCG is opgericht in 1853 en is opvallend als gastheer voor de eerste testwedstrijd en de eerste One Day International, die respectievelijk in 1877 en 1971 tussen Australië en Engeland werd gespeeld. Het is ook de thuisbasis van het National Sports Museum, en fungeert als de thuisbasis van het Victoria cricket team. Op het niveau van 2020 concurreren de Melbourne Stars en Melbourne Renegades in de Big Bash League.

Australian rules football, de populairste sporten van Australië, kijkt naar zijn oorsprong bij wedstrijden die in 1858 in de parklanden naast de MCG werden gespeeld. De eerste wetten van de voetbalclub Melbourne, die in 1896 ook stichtend lid was van de Australische voetbalbond (AFL), de elite professionele competitie van de sport, werden het volgende jaar gecodificeerd. Het hoofdkwartier van het Docklands Stadium van de AFL beslaat nog eens acht clubs uit Melbourne: Carlton, Collingwood, Essendon, Hawthorn, North Melbourne, Richmond, St Kilda en de Western Bulldogs. De stad ontvangt maximaal vijf AFL-wedstrijden per ronde tijdens het thuisseizoen en het afgelegen seizoen, waardoor gemiddeld 40.000 toeschouwers per game worden aangetrokken. De Grand Final van AFL, die traditioneel in de MCG wordt gehouden, is het hoogste bijgewoond clubkampioenschap ter wereld.

Bij voetbal wordt Melbourne in de A-League vertegenwoordigd door Melbourne Victory en Melbourne City FC. Het rugbyteam Melbourne Storm speelt in de National Rugby League en in de rugby union, de Melbourne rebels en Melbourne Rising in de competitie voor respectievelijk het Super Rugby- en het National Rugby-kampioenschap. De Noord-Amerikaanse sport is ook populair geworden in Melbourne: basketbalzijden South East Melbourne Phoenix en Melbourne United play in de NBL; Melbourne Ice en Melbourne Mustangs spelen in de Australian Ice Hockey League; en Melbourne Aces speelt in de Australische Baseball League. Roeien maakt ook deel uit van de sportieve identiteit van Melbourne, met een aantal clubs die aan de rivier de Yarra liggen, waarvan vele Australische Olympiërs hebben getraind.

De 19e-eeuwse Coop's Shot Tower, ingesloten in Melbourne Central, een van de belangrijkste winkelcentra van de stad

Melbourne heeft een zeer gediversifieerde economie met bijzondere sterke punten op het gebied van financiën, productie, onderzoek, IT, onderwijs, logistiek, vervoer en toerisme. Melbourne is het hoofdkwartier van veel van de grootste Australische ondernemingen, waaronder vijf van de tien grootste in het land (op basis van inkomsten), en vijf van de grootste zeven in het land (op basis van marktkapitalisatie) (ANZ, BHP Billiton ('s werelds grootste mijnbouwonderneming), de National Australia Bank, CSL en Telstra, alsmede dergelijke vertegenwoordigende organen en denktanks als de Business Council of Australia en de Australian Council of Trade Unias ons. De voorsteden van Melbourne hebben ook het hoofdkantoor van Coles Group (eigenaar van Coles Supermarkets) en Wesfarm companies Bunnings, Target, K-Mart en Officeworks. De stad is de tweede drukste zeehaven van Australië, na Port Botany in Sydney. De luchthaven van Melbourne biedt een toegangspunt voor nationale en internationale bezoekers en is de op een na drukste luchthaven van Australië.

Melbourne is ook een belangrijk financieel centrum. In de Global Financial Centers Index van 2018 werd Melbourne gerangschikt als het op de 15e plaats gelegen financiële centrum ter wereld. Twee van de vier grote banken, NAB en ANZ, hebben hun hoofdkantoor in Melbourne. De stad heeft een niche uitgedeeld als het toonaangevende centrum voor pensioenfondsen in Australië, met 40% van het totaal, en 65% van de superfondsen in de industrie, inclusief het AU-fonds van 109 miljard dollar voor de toekomst van de federale overheid. De stad kreeg een rating van 41st in de top 50 van de financiële steden, zoals onderzocht door de MasterCard Worldwide Centers of Commerce Index (2008), de tweede in Sydney (12de) in Australië. Melbourne is het op één na grootste industriële centrum van Australië.

Het Crown Casino and Entertainment Complex draagt AU$2 miljard bij aan de Victoriaanse economie per jaar.

Het is de Australische basis voor een aantal belangrijke fabrikanten, waaronder Boeing, de vrachtwagenfabrikanten Kenworth en Iveco, Cadbury, Bombardier Transportation en Jayco. Het is ook de vestigingsplaats van een breed scala van andere fabrikanten, variërend van petrochemische en farmaceutische producten tot modekleding, papierfabricage en voedselverwerking. De zuidoostelijke voorstad van Scoresby is het hoofdkwartier van Nintendo. De stad beschikt ook over een centrum voor onderzoek en ontwikkeling voor Ford Australië, een algemene ontwerpstudio en een technisch centrum voor respectievelijk General Motors en Toyota.

CSL, een van 's werelds top vijf biotech-bedrijven, en Sigma Pharmaceuticals hebben hun hoofdkantoor in Melbourne. De twee zijn de grootste beursgenoteerde Australische farmaceutische bedrijven. Melbourne heeft een belangrijke ICT-industrie die meer dan 60.000 mensen in dienst heeft (een derde van de Australische ICT-werknemers), met een omzet van 19,8 miljard AU en een exportopbrengst van 615 miljoen AU. Bovendien speelt het toerisme ook een belangrijke rol in de economie van Melbourne, met ongeveer 7,6 miljoen binnenlandse bezoekers en 1,88 miljoen internationale bezoekers in 2004. Melbourne heeft een steeds groter aandeel van de binnenlandse en internationale congresmarkten aangetrokken. In februari 2006 is een gebouw van 1 miljard dollar in het internationale congrescentrum van de AU, het Hilton Hotel en het commerciële district dat grenst aan het tentoonstellings- en congrescentrum Melbourne, gebouwd om de ontwikkeling langs de rivier de Yarra te koppelen aan het district Southbank en de herontwikkeling van de DOCHKARTAS van meer dan een miljard dollar.

De Econoom Intelligence Unit beschouwt Melbourne als de op drie na duurste stad ter wereld om in te leven op basis van haar index van de wereldkosten van levensonderhoud in 2013. De meest bezochte attracties zijn: Federation Square, Queen Victoria Market, Crown Casino, Southbank, Melbourne Zoo, Melbourne Aquarium, Docklands, National Gallery of Victoria, Melbourne Museum, Melbourne Observation Deck, Arts Center Melbourne, en de Melbourne Cricket Ground.

Ook de Econoom Intelligence Unit heeft Melbourne gedurende zeven opeenvolgende jaren (2011-2017) tot de meest leefbare stad ter wereld uitgeroepen.

Toerisme

De koningin Victoria Market is de grootste open luchtmarkt van het zuidelijk halfrond en een populaire toeristische attractie.

Melbourne is de op een na meest bezochte stad in Australië en de op een na zeventig bezochte stad ter wereld. In 2018 bezochten 10,8 miljoen binnenlandse toeristen van de ene dag op de andere en 2,9 miljoen internationale toeristen van de andere nacht Melbourne. De meest bezochte attracties zijn: Federation Square, Queen Victoria Market, Crown Casino, Southbank, Melbourne Zoo, Melbourne Aquarium, Docklands, National Gallery of Victoria, Melbourne Museum, Melbourne Observation Deck, Arts Center Melbourne, en de Melbourne Cricket Ground. Luna Park, een themapark naar het model van het New York Coney Island en het Seattle's Luna Park, is ook een populaire bestemming voor bezoekers. In haar jaarlijkse enquête onder lezers stelde het tijdschrift Condé Nast Traveler vast dat zowel Melbourne als Auckland in 2014 als 's werelds vriendelijkste steden werden beschouwd. Het tijdschrift belichtte de verbinding die de inwoners van de stad hebben met de openbare kunst en de vele parken in de stad. Door zijn hoge levensstandaard is het een van de veiligste wereldsteden voor reizigers. Bovendien maken de gangbare cafécultuur, alfresco dining en de uiteenlopende voedselcultuur van de stad het een populaire plek voor gastronomisch toerisme. De koffiecultuur van de stad is grotendeels het gevolg van de Italiaanse immigratie, maar heeft zich in de loop der tijd ontwikkeld tot een lokale passie. Er wordt vaak beweerd dat Pellegrini's Espresso Bar op Bourke Street het eerste café was dat de espresso-machine in Melbourne gebruikte.

China is gevestigd tijdens de goudkoorts, de langste Chinese nederzetting buiten Azië.

In 2018 bedroeg de bevolking van het metropolitane gebied Melbourne 4.963.349 inwoners.

Hoewel de netto interstatelijke migratie van Victoria fluctueert, is de populatie van de statistische divisie Melbourne sinds 2005 met ongeveer 70.000 mensen per jaar gegroeid. Melbourne heeft nu het grootste deel van de internationale buitenlandse immigranten (48.000) aangetrokken die het percentage van Sydney's internationale migranten overtreffen, en heeft een sterke interstatelijke migratie vanuit Sydney en andere hoofdsteden als gevolg van een betaalbare huisvesting en de kosten van levensonderhoud.

In de afgelopen jaren hebben Melton, Wyndham en Casey, die deel uitmaken van de statistische afdeling van Melbourne, het hoogste groeipercentage van alle gebieden van de lokale overheid in Australië geregistreerd. Vóór de COVID-19-pandemie was Melbourne op schema om Sydney in 2028 in te halen. De ABS heeft in twee scenario's voorspeld dat Sydney na 2056 groter zal blijven dan Melbourne, zij het met een marge van minder dan 3% vergeleken met een marge van 12% vandaag. De bevolking van Melbourne zou die van Sydney tegen 2037 of 2039 kunnen inhalen, volgens het eerste scenario dat door de ABS wordt voorspeld, voornamelijk als gevolg van de grotere interne migratiedalingen die voor Sydney worden verwacht. In een andere studie wordt beweerd dat Melbourne in 2040 de Sydney-populatie zal overtreffen.

Na een trend van afnemende bevolkingsdichtheid sinds de Tweede Wereldoorlog heeft de stad een grotere dichtheid gezien in de binnenste en westelijke buitenwijken, deels ondersteund door de planning van de Victoriaanse regering, zoals Postcode 3000 en Melbourne 2030, die gericht waren op het tegengaan van de stedelijke wildgroei. Vanaf 2018 is het VBD het dichtstbevolkte gebied in Australië met meer dan 19.000 inwoners per vierkante kilometer, en de binnenstedelijke voorsteden Carlton, South Yarra, Fitzroy en Collingwood vormen de top vijf van Victoria.

Ancesie en immigratie

Op de volkstelling van 2016 waren de meest aangewezen voorouders:

0,5% van de bevolking, of 24.062 mensen, geïdentificeerd als inheemse Australiërs (Aboriginal Australians and Torres Strait Islanders) in 2016.

Melbourne heeft de tiende grootste immigrantenbevolking van de wereldmetropolitane gebieden. Bij de volkstelling van 2016 in Greater Melbourne is 63,3% van de inwoners in Australië geboren. De andere meest voorkomende geboortelanden waren India (3,6%), het vasteland van China (3,5%), Engeland (3%), Vietnam (1,8%) en Nieuw-Zeeland (1,8%).

Taal

Vanaf de volkstelling van 2016 spreekt 62% van de Melburniërs thuis alleen Engels. Mandarijn (4,1%), Grieks (2,4%), Italiaans (2,3%), Vietnamees (2,3%) en Cantonees (1,7%) waren vanaf 2016 de meest voorkomende vreemde talen die door inwoners van Melbourne thuis werden gesproken.

Religie

St Patrick's Cathedral

Melbourne heeft een breed scala aan religieuze godsdiensten, waarvan het christendom het meest wordt vastgehouden. Dit wordt betekend door de twee grote kathedralen van de stad - St Patrick's (rooms-katholiek) en St Paul's (Anglican). Beide werden gebouwd in het Victoriaanse tijdperk en zijn van groot belang voor het erfgoed als belangrijke mijlpalen van de stad. De afgelopen jaren is de irreligieuze gemeenschap van Greater Melbourne een van de grootste in Australië geworden.

Volgens de volkstelling van 2016 waren de grootste reacties op religieuze overtuiging in Melbourne geen religie (31,9%), katholiek (23,4%), geen van de respondenten (9,1%), anglican (7,6%), Oost-orthodox (4,3%), islam (4,2%), boeddhindoïsme (3%), hindoeïstiek, isme (2,9%), verenigende kerk (2,3%), presbyteriër en hervormd (1,6%), baptist (1,3%), sikhisme (1,2%) en jodendom (0,9%).

Meer dan 180.000 moslims wonen in Melbourne. Het moslimreligieuze leven in Melbourne is gericht op meer dan 25 moskeeën en een groot aantal gebedsruimten op universiteitscampussen, werkplekken en andere plaatsen.

Vanaf 2000 had Melbourne de grootste populatie Poolse joden in Australië. De stad was ook het grootst aantal overlevenden van de Holocaust van een Australische stad, zelfs het hoogste aantal per hoofd buiten Israël zelf. Melbourne weerspiegelt deze levendige gemeenschap en heeft een overvloed aan joodse culturele, religieuze en educatieve instellingen, waaronder meer dan 40 synagogen en 7 voltijdse parochiale dagscholen, samen met een lokale Joodse krant.

Ormond College van de Universiteit van Melbourne

Enkele van de bekendste en bekendste scholen van Australië zijn gevestigd in Melbourne. Volgens de ranglijst van de My Choice Schools zijn er vijf van de hoogste twintig scholen in Australië in Melbourne. Er is ook een snelle toename van het aantal internationale studenten dat in de stad studeert. Bovendien stond Melbourne in 2008 op de ranglijst van 's werelds vierde universiteitsstad na Londen, Boston en Tokio in een opiniepeiling in opdracht van het Royal Melbourne Institute of Technology. In Melbourne zijn acht openbare universiteiten actief: Universiteit van Melbourne, Monash University, Swinburne University of Technology, Deakin University, Royal Melbourne Institute of Technology (RMIT University), La Trobe University, Australische katholieke universiteit (ACU) en Victoria University (VU).

Melbourne-universiteiten hebben campussen in heel Australië en een aantal internationaal. De Universiteit van Swinburne en de Universiteit van Monash hebben campussen in Maleisië, terwijl Monash een onderzoekscentrum heeft dat gevestigd is in Prato, Italië. De Universiteit van Melbourne, de op één na oudste universiteit in Australië, stond op de eerste plaats op de lijst van Australische universiteiten in 2016 THES international rankings. In 2018 rangschikte het Times Higher Education Supplement de Universiteit van Melbourne tot de 32e beste universiteit ter wereld die hoger is dan de rangschikkingen in 2016 en 2017, de Monash University stond op de 80ste plaats. Beide zijn lid van de Groep van acht, een coalitie van toonaangevende Australische tertiaire instellingen die uitgebreid en toonaangevend onderwijs aanbieden.

Vanaf 2017 staat RMIT University op de 17e plaats in de wereld op het gebied van kunst en design, en 28e op het gebied van architectuur. De Universiteit van Swinburne, gevestigd in de binnenstad Melbourne voorstad van Hawthorn, stond vanaf 2014 op de 76e tot 100e plaats in de wereld voor natuurkunde door de Academische Ranglijst van Werelduniversiteiten. Deakin University onderhoudt twee grote campussen in Melbourne en Geelong, en is de derde grootste universiteit in Victoria. De afgelopen jaren is het aantal internationale studenten aan de universiteiten van Melbourne snel gestegen, als gevolg van het feit dat er steeds meer plaatsen voor hen beschikbaar worden gesteld. Het onderwijs in Melbourne staat onder toezicht van het Victoriaanse ministerie van Onderwijs en Kinderontwikkeling (DEECD), dat als taak heeft "beleid- en planningsadvies te verstrekken voor het onderwijs".

Melbourne wordt bediend door dertig digitale kosteloze televisiezenders:

De Pin Oak Court in Vermont South heet "de beroemdste straat van Australië", omdat het de filmlocatie is die gebruikt wordt om de fictieve Ramsay Street in de buren, de langste stromende drama-televisieserie van Australië te vertegenwoordigen.

Drie dagbladen bedienen Melbourne: de Herald Sun (tabloid), The Age (voorheen een omroep, nu compact) en The Australian (nationale omroep). Zes vrij te ontvangen televisiestations Greater Melbourne en Geelong: ABC Victoria, (ABV), SBS Victoria (SBS), Seven Melbourne (HSV), Nine Melbourne (GTV), Ten Melbourne (ATV), C31 Melbourne (MGV) - gemeenschapstelevisie. Elk station (met uitzondering van C31) zendt een primair kanaal en meerdere multikanalen uit. C31 wordt alleen uitgezonden vanuit de zenders op de Mount Dandenong en South Yarra. Hybride digitale/gedrukte mediabedrijven zoals Broadsheet en ThreeThousand zijn gevestigd in en hoofdzakelijk bestemd voor Melbourne.

De betaaltelevisie in Melbourne wordt grotendeels via kabel- en satellietdiensten geleverd. Foxtel, Optus en Fetch zijn de belangrijkste aanbieders van betaaltelevisie. Sky News en Fox Sports hebben beide studiofaciliteiten in Melbourne.

Een lange lijst van AM en FM radiostations zond uit aan grotere Melbourne. Hieronder vallen "publieke" (d.w.z. publieke ABC- en SBS-stations) en gemeenschapsposten. Veel commerciële zenders zijn netwerkgebonden: NOVA Entertainment heeft Nova 100 en Vloeiend; ARN regelt Gold 104.3 en KIIS 101.1; En Southern Cross Austereo runt zowel Fox als Triple M. Stations uit steden in het regionale Victoriagebied kunnen ook worden gehoord (bv. 93.9 Bay FM, Geelong). Jongerenalternatieven zijn onder meer ABC Triple J en door jongeren geleide SYN. Triple J, en zo ook PBS en Triple R, streven ernaar om onder vertegenwoordigde muziek te spelen. JOY 94.9 biedt mogelijkheden voor homoseksuelen, lesbiennes, biseksuelen en transgenders. Voor ventilatoren van klassieke muziek zijn er 3MBS en ABC Classic FM. Light FM is een hedendaags christelijk station. AM-stations omvatten ABC: 774 Radio National en News Radio; Fairfax is ook aangesloten op 3AW (talk) en Magic (gemakkelijk te luisteren). Voor sportliefhebbers en -liefhebbers is er SEN 1116. Melbourne heeft veel gemeentestations die alternatieve belangen dienen, zoals 3CR en 3KND (inheemse bevolking). Veel buitenwijken hebben lokale doelgroepen met een laag vermogen.

Parlement

Het bestuur van Melbourne is verdeeld tussen de regering van Victoria en de 27 steden en vier schepen die samen het metropolitane gebied vormen. Er is geen ceremoniële of politieke leider van Melbourne, maar de burgemeester van de stad Melbourne vervult vaak een dergelijke rol als eerste onder gelijken, met name bij de interstatelijke of overzeese landen.

De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de taken die zijn vastgelegd in de wet van 1989 inzake lokale overheden, zoals stadsplanning en afvalbeheer. De meeste andere overheidsdiensten worden geleverd of gereguleerd door de Victoriaanse overheid, die in Spring Street bestuurd wordt door het parlement. Deze omvatten diensten die verband houden met lokale overheden in andere landen, zoals openbaar vervoer, hoofdwegen, verkeerscontrole, politie, onderwijs boven het voorschoolse niveau, gezondheid en planning van grote infrastructuurprojecten. De regering van de staat behoudt het recht om bepaalde besluiten van de lokale overheid, waaronder stadsplanning, te negeren en Melburniaanse kwesties komen vaak op een prominente plaats bij de verkiezingen voor de staat.

In 2012 rangschikte Mercer Consulting de infrastructuur van Melbourne op de 17de plaats in de wereld, achter slechts één andere Australische stad, Sydney, die de 10de plaats innam in de wereld.

Gezondheid

Het Victorian Comprehensive Cancer Center is een alliantie van tien belangrijke onderzoeks- en klinische instellingen.

Het ministerie van Gezondheid en Menselijke Diensten van de regering van Victoria houdt toezicht op ongeveer 30 openbare ziekenhuizen in de metropolitane regio Melbourne en 13 organisaties voor gezondheidszorg.

In Melbourne bevinden zich veel belangrijke onderzoeksinstellingen op het gebied van geneeskunde, neurowetenschappen en biotechnologie: St. Vincent's Institute of Medical Research, Australian Stem Cell Centre, het Burnet Institute, Australian Regenerative Medicine Institute, Victorian Institute of Chemical Sciences, Brain Research Institute, Peter MacCallum Cancer Center, het Walter and Eliza Hall Institute of Medical Research, en het Melbourne Neuropsychiatry Center.

Andere instellingen zijn het Howard Florey Institute, het Murdoch Childrens Research Institute, Baker Heart en Diabetes Institute en het Australian Synchrotron. Veel van deze instellingen zijn verbonden met en bevinden zich in de buurt van universiteiten. Melbourne is ook het huis van het Royal Children's Hospital en het Monash Children's Hospital.

Van de Australische hoofdsteden heeft Melbourne als eerste banden met Canberra voor de hoogste mannelijke levensverwachting (80,0 jaar) en als tweede voor Perth voor de levensverwachting van vrouwen (84,1 jaar).

Vervoer

De Bolte Bridge maakt deel uit van het CityLink-routesysteem.

Zoals veel Australische steden is Melbourne sterk afhankelijk van de auto voor het vervoer, vooral in de buitenwijken van de voorstad waar het grootste aantal auto's wordt gekocht, met in totaal 3,6 miljoen personenauto's die 22.320 km (13.870 m) weg gebruiken, en een van de grootste autosnelwegen ter wereld. Aan het begin van de 20e eeuw nam de populariteit van auto's toe, wat leidde tot een grootschalige uitbreiding van de voorstad en een neiging tot de ontwikkeling van stedelijke wildgroei, zoals alle Australische steden. De inwoners zouden in de voorsteden wonen en naar de stad reizen om er te werken. Tegen het midden van de jaren vijftig waren er iets minder dan 200 personenauto's per 1000 mensen en tegen 2013 waren er 600 personenauto's per 1000 mensen. Tegenwoordig beschikt zij over een uitgebreid netwerk van snelwegen en trajecten die door particuliere voertuigen worden gebruikt, met inbegrip van vrachtwagens en openbaar vervoer, met inbegrip van bussen en taxi's. De belangrijkste snelwegen die de stad binnenrijden, zijn de oostelijke Freeway, de Monash Freeway en de West Gate Freeway (die de grote West Gate Bridge overspant), andere snelwegen die de stad omringen of naar andere grote steden leiden, zoals CityLink (die de grote Bolte Bridge overspant), Eastlink, de Western Ring Road, Calder Freeway, Tullamarine Freeway en de Hume-weg verbindt Melbourne met Sydney.

Melbourne heeft een geïntegreerd openbaar vervoersysteem dat gebaseerd is op uitgebreide trein-, tram-, bus- en taxistelsels. Flinders Street station was 's werelds drukste passagiersstation in 1927 en Melbourne's tramnetwerk haalde Sydney's over om 's werelds grootste te worden in de jaren '40. Vanaf de jaren veertig is het gebruik van het openbaar vervoer in Melbourne gedaald als gevolg van de snelle uitbreiding van het weg- en snelwegnet, met de grootste afname van het tram- en busgebruik. Deze daling nam begin jaren negentig toe als gevolg van de grote bezuinigingen op het openbaar vervoer. De exploitatie van het openbaar vervoer in Melbourne is in 1999 geprivatiseerd via een franchisemodel, met operationele verantwoordelijkheden voor de trein-, tram- en busnetwerken die een vergunning hebben gekregen aan particuliere ondernemingen. Na 1996 was er een snelle toename van het patronaat voor het openbaar vervoer als gevolg van de groei van de werkgelegenheid in het centrum van Melbourne, met een toename van het aandeel van forenzen in de vervoerswijze tot 14,8% en 8,4% van alle reizen. In 2006 heeft de overheid een doelstelling van 20% aandeel in de openbaarvervoersmodaliteit voor Melbourne in 2020 vastgesteld. Sinds 2006 is het patroon van het openbaar vervoer met meer dan 20 procent toegenomen.

Het Zuidelijke Kruisstation bevindt zich in het City Loop en is het belangrijkste knooppunt van Victoria voor regionale en interstatelijke treinen.

Het spoorwegnet Melbourne dateert van de goudkoortsperiode van 1850 en bestaat vandaag uit 218 voorstedelijke stations op 16 lijnen die uitstralen van de City Loop, een grotendeels ondergronds metro rond het CBD. Flinders Street station, het drukste spoorwegknooppunt van Australië, bedient het hele netwerk en blijft een vooraanstaand landmerk en ontmoetingsplaats voor Melbourne. De stad heeft spoorverbindingen met regionale Victoriaanse steden en directe interstatelijke spoorverbindingen die afwijken van de andere belangrijke spoorwegterminal van Melbourne, het Zuid-Kruisstation, in Docklands. De Overland naar Adelaide vertrekt tweemaal per week, terwijl de XPT naar Sydney tweemaal per dag vertrekt. In het begrotingsjaar 2017-2018 heeft het spoorwegnet Melbourne 240,9 miljoen passagiersreizen geregistreerd, het hoogste aantal in zijn geschiedenis. Vele spoorlijnen, met speciale lijnen en spoorwegterreinen, worden ook gebruikt voor het goederenvervoer.

Een tram in de voorstad St. Kilda, ten zuiden van het CBD. Melbourne's tramnetwerk is het grootste ter wereld.

Het tramnetwerk van Melbourne dateert van de landboom van 1880 en bestaat sinds 2019 uit 250 km (155,3 m) met twee sporen, 475 trams, 25 trams en 1.763 tramhaltes, waardoor het de grootste ter wereld is. In 2017-2018 werden 206,3 miljoen passagiersreizen per tram gemaakt. Ongeveer 75 procent van het tramnet van Melbourne deelt de verkeersruimte met andere voertuigen, terwijl de rest van het net gescheiden is of een lichte spoorweg is. De trams van Melbourne worden erkend als iconisch cultureel goed en als toeristische attractie. Het erfgoed wordt geëxploiteerd op de gratis rondweg rond de stad, die bestemd is voor bezoekers aan Melbourne, en restauranttrams die 's avonds door de stad en omliggende gebieden reizen. Melbourne bouwt momenteel 50 nieuwe trams van de Klasse E, waarvan er enkele al in gebruik zijn in 2014. De trams van de Klasse E zijn ongeveer 30 meter lang en zijn superieur aan de C2 klassentram van gelijkaardige lengte. Het busnetwerk van Melbourne bestaat uit bijna 300 routes die hoofdzakelijk de buitenwijken bedienen en de gaten in het netwerk tussen spoor- en tramdiensten opvullen. In de periode 2013-2014 werden 127,6 miljoen passagiersreizen geregistreerd in de bussen van Melbourne, een stijging van 10,2 procent ten opzichte van het voorgaande jaar.

Scheepsvervoer is een belangrijk onderdeel van het vervoerssysteem van Melbourne. De haven van Melbourne is de grootste container- en algemene vrachthaven van Australië en ook de drukste. De haven heeft in 2007 in een periode van 12 maanden twee miljoen containers in zee gegooid, waardoor het een van de vijf grootste havens op het zuidelijk halfrond is. Station Pier op Port Phillip Bay is de belangrijkste passagiersterminal met cruiseschepen en de Spirit van Tasmania-veerboten die de Straat van de Golf van Tasmania oversteken. De veerboten en watertaxi's lopen vanaf de ligplaatsen langs de Yarra-rivier tot aan de zuidkust van Yarra en over de haven van Phillip.

Melbourne heeft vier luchthavens. De luchthaven Melbourne, in Tullamarine, is de belangrijkste internationale en binnenlandse poort van de stad en de tweede drukste in Australië. De luchthaven is de thuisbasis van de passagiersmaatschappij Jetstar Airways en de vrachtmaatschappijen Australian air Express and Toll Priority; en is een belangrijk knooppunt voor Qantas en Virgin Australia. De luchthaven van Avalon, gelegen tussen Melbourne en Geelong, is een secundaire hub van Jetstar. Het wordt ook gebruikt als vracht- en onderhoudsfaciliteit. Bussen en taxi's zijn de enige vormen van openbaar vervoer naar en van de belangrijkste luchthavens van de stad. Er zijn faciliteiten voor luchtAmbulance beschikbaar voor binnenlands en internationaal vervoer van patiënten. Melbourne heeft ook een belangrijke algemene vliegluchthaven, de luchthaven Moorabbin in het zuidoosten van de stad, die ook een klein aantal passagiersvluchten verzorgt. Essendon Airport, dat ooit de belangrijkste luchthaven van de stad was, houdt zich ook bezig met passagiersvluchten, algemene vluchten en sommige vrachtvluchten.

De stad beschikt ook over een systeem voor het delen van fietsen dat in 2010 werd opgezet en dat gebruik maakt van een netwerk van duidelijke rijstroken en gescheiden fietsfaciliteiten.

Nutsbedrijven

Het Suikerreservaat bij de kerstheuvels in het metropolitane gebied is een van de dichtstbijzijnde watervoorraden van Melbourne.

De opslag en levering van water aan Melbourne wordt beheerd door Melbourne Water, dat eigendom is van de Victoriaanse regering. De organisatie is ook verantwoordelijk voor het beheer van riolering en de grote waterlopen in de regio, alsmede voor de ontziltingsinstallatie van Wonthaggi en de Noord-Zuid-pijpleiding. Water wordt opgeslagen in een reeks reservoirs die zich binnen en buiten het gebied van de Greater Melbourne bevinden. De grootste stuwdam, de Thomson River Dam, gelegen in de Victoriaanse Alpen, kan ongeveer 60% van de watercapaciteit van Melbourne vasthouden, terwijl kleinere stuwdammen zoals de Upper Yarra Dam, het Yan Yean Reservoir en het Cardinia Reservoir secundaire voorraden aanvoeren.

Gas wordt geleverd door drie distributiebedrijven:

• AusNet Services, die gas levert van de binnenste westerse buitenwijken van Melbourne naar het zuidwesten van Victoria.
• Multinet Gas, dat gas levert van de binnenste oostelijke buitenwijken van Melbourne naar het oosten van Victoria. (eigendom van SP AusNet na aankoop, maar nog steeds onder de merknaam Multinet Gas)
• Australian Gas Networks, die gas levert van Melbourne's binnenste noordelijke buitenwijken naar het noorden van Victoria, en het grootste deel van het zuidoosten van Victoria.

De elektriciteit wordt geleverd door vijf distributiebedrijven:

• Burger, die macht geeft aan Melbourne's CBD, en wat binnenste buitenwijken
• Powercor, die macht verleent aan de buitenste westerse buitenwijken, evenals aan het hele westen van Victoria (Citipower and Powercor zijn eigendom van dezelfde entiteit)
• Jemena, dat macht geeft aan de noordelijke en binnenwestelijke buitenwijken
• United Energy, die macht geeft aan de binnenoostelijke en zuidoostelijke buitenwijken, en het Mornington-schiereiland
• AusNet Services, dat macht verleent aan de buitenste oostelijke buitenwijken en aan het noorden en oosten van Victoria.

Talrijke telecommunicatiebedrijven bieden Melbourne terrestrische en mobiele telecommunicatiediensten en draadloze internetdiensten aan, en ten minste sinds 2016 biedt Melbourne een gratis openbare WiFi-verbinding die in sommige delen van de stad tot 250 MB per apparaat mogelijk maakt.

Victoria Politievoertuig in het stadscentrum.

Melbourne heeft een van de laagste misdaadcijfers van een grote stad ter wereld, op de vijfde plaats in The Economist's Safe Cities Index 2017. De misdaadcijfers in Victoria zijn in 2018 met 7,8 procent gedaald tot het laagste in drie jaar, met 5.922 gevallen per 100.000 mensen. Het centrum van Melbourne (CBD) berichtte over het hoogste aantal incidenten in de buurt in Victoria.